Οι τελευταίες εξελίξεις στις συντηρητικές θεραπείες των παθήσεων και κακώσεων του μυοσκελετικού συστήματος αφορούν στη χρήση βλαστοκυττάρων. Τα βλαστοκύτταρα είναι κύτταρα που έχουν την ικανότητα να αναπαράγονται μόνα τους και να δημιουργούν πανομοιότυπα αντίγραφα (κλώνους) του εαυτού τους και εν συνεχεία να μετατραπούν (να διαφοροποιηθούν) σε οποιοδήποτε άλλο είδος κυττάρου στο σώμα ενός οργανισμού πχ χονδροκύτταρα (εικόνα 1). Η χρήση των βλαστοκυττάρων μπορεί να προσφέρει μια μη επεμβατική αυτόλογη θεραπεία σε έναν μεγάλο αριθμό ορθοπαιδικών παθήσεων που μέχρι τώρα αντιμετωπιζόταν χειρουργικά. Οι ορθοπαιδικές παθήσεις που βρίσκει εφαρμογή η νέα μέθοδος είναι:
- Εκφυλιστική ή τραυματική βλάβη του χόνδρου (οστεοαρθρίτιδα)
- Αθλητικές κακώσεις (συνδεσμικές βλάβες)
- Μερική ρήξη μηνίσκου
- Μερική ρήξη συνδέσμων – τενόντων
- Άσηπτη νέκρωση (Οστεονέκρωση)
Οι πιο συνηθισμένες παθήσεις των αρθρώσεων (αρθροπάθειες, οστεοαρθρίτιδες) μπορούν τώρα να αντιμετωπιστούν με την εμφύτευση βλαστοκυττάρων απ’ ευθείας στην πάσχουσα περιοχή, προσφέροντας ανακούφιση από τον πόνο και την δυσκινησία, χωρίς να καταφύγει ο ασθενής σε επώδυνες χειρουργικές επεμβάσεις.

Τρόπος λήψης
Λαμβάνεται υπό τοπική αναισθησία μια μικρή ποσότητα υποδόριου λίπους και αποστέλλεται για καλλιέργεια σε ειδικό εργαστήριο. Σε δύο περίπου εβδομάδες επιστρέφει ο καλλιεργημένος ιστός στον οποίο έχουν πολλαπλασιαστεί τα βλαστοκύτταρα και πραγματοποιείται έγχυση με σύριγγα στην πάσχουσα περιοχή, με τη καθοδήγηση ακτινοσκοπικού μηχανήματος ή υπερήχου.
Τελευταία χρησιμοποιείται και μια νεότερη μέθοδος που απλοποιεί και ταυτόχρονα βελτιστοποιεί όλες τις υπάρχουσες μέχρι σήμερα τεχνικές βλαστοκυττάρων. Μικρή ποσότητα λίπους λαμβάνεται με λεπτές ατραυματικές κάνουλες από μια περιοχή όπως κοιλιά, γλουτοί (λιποαναρρόφηση) . Στη συνέχεια γίνεται επι τόπου επεξεργασία του λίπους μέσω μιας σειράς εξειδικευμένων φίλτρων και αναδευτήρων και το «καθαρό» πλέον λίπος, πλούσιο σε ενεργοποιημένα βλαστοκύτταρα, είναι έτοιμο για μετεμφύτευση με λεπτή σύριγγα στην πάσχουσα περιοχή (εικόνα 2). Η όλη διαδικασία είναι απλή, γίνεται με τοπική αναισθησία και διαρκεί 45-50 λεπτά περίπου. Ο ασθενής μετά το πέρας της διαδικασίας σηκώνεται και αναχωρεί αμέσως.

Αποτελέσματα
Η χρήση των κυττάρων αυτών προσφέρει ανακούφιση και βελτίωση της κινητικότητας της άρθρωσης κατά 50% στα 2/3 των ασθενών, ενώ το 40% των ασθενών εμφανίζει βελτίωση σε ποσοστό 75% στα επόμενα 1-2 έτη. Τα αποτελέσματα αυτά αναφέρονται στη θεραπεία της οστεοαρθρίτιδας του γόνατος.
Μόνο το 8% των ασθενών αυτών χρειάστηκε να καταφύγει σε ολική αρθροπλαστική δύο έτη μετά την χρήση των βλαστοκυττάρων. Τα πλεονεκτήματα της χρήσης των βλαστοκυττάρων του λίπους είναι ότι οι ασθενείς κινητοποιούνται γρήγορα, εντός 24 ωρών από την ενδοαρθρική χορήγηση, και δεν νοσηλεύονται στο νοσοκομείο.
- Δεν παρουσιάζουν φλεβικές θρομβώσεις και πνευμονική εμβολή, λόγω διαταραχών της πήξης του αίματος, οι οποίες αποτελούν συχνή και απειλητική για τη ζωή επιπλοκή σε ασθενείς που υποβλήθηκαν σε ολική αρθροπλαστική.
- Τα βλαστοκύτταρα προέρχονται από τον ίδιο τον ασθενή και δεν υπάρχει κίνδυνος απόρριψης ή άλλων επιπλοκών λόγω ασυμβατότητας.
- Η αποκατάσταση της άρθρωσης του γόνατος με τα βλαστοκύτταρα θεωρείται περισσότερο επιτυχημένη σε σχέση με του ισχίου και στις δύο περιπτώσεις τα αποτελέσματα είναι καλύτερα εφ όσον η θεραπεία γίνεται στα πρώτα στάδια της νόσου.