Η οστεοαρθρίτιδα είναι μια χρόνια πάθηση των αρθρώσεων, στην οποία παρατηρείται προοδευτική μαλάκυνση του αρθρικού χόνδρου (καλύπτει τα οστικά άκρα κάθε άρθρωσης), η οποία συνοδεύεται από ανάπτυξη νέου οστού και χόνδρου στις παρυφές των αρθρώσεων (οστεόφυτα), καθώς και από ίνωση του αρθρικού θυλάκου. Η οστεοαρθρίτιδα διαφέρει από την απλή φθορά. Έχει συμμετρική κατανομή και συχνά εντοπίζεται μόνο σε ένα διαμέρισμα της άρθρωσης. Συνήθως σχετίζεται με παθολογικά φορτία παρά σε φθορά από τριβή. Στην πιο συχνή μορφή της, δεν έχει καμία άλλη συστηματική εκδήλωση και παρά το γεγονός ότι ορισμένες φορές μπορεί να παρατηρηθούν σημεία φλεγμονής τοπικά, η ίδια η πάθηση δεν είναι φλεγμονώδης αιτιολογίας. Οι αλλοιώσεις αυτές οδηγούν σε μηχανική αποτυχία του αρθρικού χόνδρου.

Η οστεοαρθρίτιδα περιγράφεται ως πρωτοπαθής (ιδιοπαθής), όταν η αιτία δεν είναι εμφανής και ως δευτεροπαθής, όταν προκύπτει ως αποτέλεσμα εμφανούς ανωμαλίας. Στις περισσότερες περιπτώσεις συνυπάρχουν ‘’πρωτοπαθείς’’ και ‘’δευτεροπαθείς’’ παράγοντες.
Γενικά, η πάθηση αφορά ασθενείς προχωρημένης ηλικίας. Νεότερα άτομα αναπτύσσουν οστεοαρθρίτιδα μόνο εάν υπάρχει ανώμαλη φόρτιση από νεαρή ηλικία και ο χόνδρος έχει καταστραφεί από νωρίς.
Εντοπίζεται συνήθως στις παρακάτω αρθρώσεις:

- Ισχίο
- Γόνατο
- Σπονδυλική στήλη
- Άκρων χειρών (άπω φαλαγγο-φαλαγγικές αρθρώσεις)
- Ποδοκνημική άρθρωση (σπάνια)
- Πόδι (σπάνια)
- Αγκώνας (σπάνια)
- Ώμος (σπάνια)
Παράγοντες που Συμβάλουν στην Ανάπτυξη της Οστεοαρθρίτιδας
Στην ανάπτυξη της οστεοαρθρίτιδας συμβάλλουν πολλοί παράγοντες, όπως η γενετική προδιάθεση, μεταβολικές και ορμονικές επιδράσεις στο χόνδρο, ο τρόπος φόρτισης της άρθρωσης, τοπικές μηχανικές καταπονήσεις, προϋπάρχουσα πάθηση της άρθρωσης καθώς και ειδικές αλλοιώσεις του χόνδρου, η παχυσαρκία και οι επαγγελματικοί παράγοντες (βαριές και χειρονακτικές εργασίες).
Οι ασθενείς, συνήθως, έχουν ηλικία μεγαλύτερη των 50 ετών. Ο πόνος είναι το κυρίαρχο σύμπτωμα. Συνήθως είναι διάχυτος ή και αντανακλαστικός. Για παράδειγμα στην οστεοαρθρίτιδα του ισχίου έχουμε αντανακλαστικό πόνο στο γόνατο, που αρχίζει με ασάφεια και επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου και με την κόπωση, ενώ ελαττώνεται με την ανάπαυση.
- Η χειρότερη μορφή πόνου είναι ο πόνος ηρεμίας και ο νυχτερινός πόνος το κρεβάτι, όπου ο ασθενής πραγματικά δεν βρίσκει θέση για να ανακουφιστεί.
Άλλα συμπτώματα είναι:
- Δυσκαμψία.
- Χωλότητα (δυσκολία στο ανέβασμα σκάλας και μειωμένη δυνατότητα βάδισης).
- Οίδημα της άρθρωσης (υγρό στην άρθρωση).
- Περιορισμός στο εύρος της κίνησης, ανώδυνη ή επώδυνη και συνοδεία κριγμού.
- Διαταραχή του άξονα φόρτισης – αστάθεια.
Θεραπεία Οστεοαρθρίτιδας
Συντηρητική Θεραπεία
- Αναλγητικά και μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, τα οποία μπορούν να ελέγχουν τον πόνο. ‘’ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΗΝ ΥΠΕΡΔΟΣΟΛΟΓΙΑ’’.
- Ψυχρά ή θερμά επιθέματα προσφέρουν πρόσκαιρη ανακούφιση του πόνου.
- Αποφυγή καταπόνησης (τρέξιμο, σκάλες)
- Προσωρινή αποφόρτιση ή χρήση βακτηρίας (πατερίτσα)
- Φυσιοθεραπεία
- Χρήση κηδεμόνων αποφόρτισης
- Ενδαρθρική χορήγηση κορτικοστεροειδών (αναλγητική δράση) η οποία πρέπει να χρησιμοποιείται ως τελευταίο αναλγητικό ‘’όπλο’’.
- Ενδαρθρική χορήγηση υαλουρονικού οξέως. Έχει καλύτερο αποτέλεσμα σε οστεοαρθρίτιδα αρχικού σταδίου.
- Ενδαρθρική χορήγηση PRP (πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια). Νέα πολλά υποσχόμενη επαναστατική μέθοδος.
- Ενδαρθρική χορήγηση βλαστοκυττάρων. Νέα πολλά υποσχόμενη επαναστατική μέθοδος.
Χειρουργική Αποκατάσταση
- Αρθροσκοπικός καθαρισμός.
- Διορθωτικές οστεοτομίες.
- Αρθροπλαστικές των αρθρώσεων (αντικατάσταση της άρθρωσης), οι οποίες αποτελούν σήμερα το συνηθέστερο τρόπο αντιμετώπισης της οστεοαρθρίτιδας τελικού σταδίου.